Đăk Glei là huyện miền núi, vùng sâu, biên giới của tỉnh Kon Tum. Khi Quyết định số 861/QĐ-TTg, ngày 4-6-2021 của Thủ tướng Chính phủ về “Phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vục II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025” ra đời (QĐ 861), huyện Đăk Glei có 2 xã là Đăk Pek và Đăk Môn chuyển thành khu vực I. Theo đó, có 9.969 người sụt giảm thẻ BHYT, chiếm gần 20% số sụt giảm toàn tỉnh, trong đó, có 2.373 học sinh của huyện trở thành diện phải tham gia BHYT.

Để bảo đảm quyền lợi người dân, trong đó có học sinh được khám, chữa bệnh  BHYT sau điều chỉnh từ QĐ 861, BHXH huyện chủ động thông báo đến UBND 2 xã Đăk Pek, Đăk Môn và người dân biết các trường hợp giảm thẻ BHYT theo quy định; tuyên truyền trực tiếp từng nhóm hộ; tuyên truyền lưu động đến lối ngõ thôn làng; phát thanh trên hệ thống loa truyền thanh không dây của huyện, xã; phát tờ gấp, tờ rời, trong đó có “Những điều cần biết về BHYT học sinh”; treo băng rôn, phướn trên các tuyến đường chính trung tâm xã, treo áp phích tại các nhà rông thôn làng; mở chuyên mục BHXH, BHYT trên Cổng Thông tin điện tử của huyện Đăk Glei... rà soát lại người giảm thẻ nhưng thuộc người nghèo đa chiều bị thiếu hụt chỉ số BHYT, người cận nghèo, thân nhân sĩ quan quân đội, công an... kịp thời cấp thẻ BHYT, đảm bảo quyền lợi cho người dân đi khám chữa bệnh BHYT.

Quang cảnh lễ khai giảng năm học 2021-2022 tại Trường Tiêu học Đăk Môn, huyện Đăk Glei.

Bằng các hành động cụ thể, với nỗ lực cao nhất, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong toàn huyện đã mang lại kết quả tích cực trong việc phát triển BHXH, BHYT, trong đó có BHYT học sinh. Năm học 2021 - 2022, toàn huyện có 11.105 học sinh, trong đó, tính đến cuối năm 2021, có 8.327 học sinh tham gia BHYT theo nhóm đối tượng khác (nghèo, cận nghèo, thân nhân quân nhân, thân nhân công an, bảo trợ xã hội…); 2.778 học sinh thuộc diện phải tham gia đã được vận động tham gia BHYT đạt tỷ lệ 100%.

Trong năm học 2021 - 2022, huyện Đăk Glei có 4.326 lượt cháu tuổi học sinh đi khám chữa bệnh được quỹ BHYT chi trả trên 782 triệu đồng. Có nhiều cháu được thanh toán số tiền tương đối lớn như các cháu: Y Thiên Kim, lớp 3, trường tiểu học Đăk Môn, bị rắn độc cắn, nhiễm khuẩn da; cháu Trần Văn Nam, lớp 11, trường PTTH Lương Thế Vinh, bị viêm họng cấp, nhiễm vi rút corona; cháu Nguyễn Đình Đăng Khôi, lớp 4, trường tiểu học Kim Đồng, xã Đăk Pek, bị sốt xuất huyết, viêm họng cấp, tiêu chảy...

Khẳng định giá trị thiết thực của thẻ BHYT, thầy giáo Văn Minh Quân, Phó Hiệu trưởng trường tiểu học Đăk Môn cho biết, nhiều cháu có gia cảnh rất khó khăn, mắc bệnh phải điều trị dài ngày, nhờ có thẻ BHYT chia sẻ gánh nặng chi phí, giúp các cháu vượt qua cơn bệnh, tiếp tục cùng các bạn đến trường, đến lớp. Với nhận thức tương tự, anh Lại Đức Hào, phụ huynh cháu Lại Duy Lộc, lớp 4, trường tiểu học Kim Đồng, xã Đăk Pek, bày tỏ: “Không ai mong con em mình phải đi chữa bệnh, nhưng tham gia BHYT vừa là quyền lợi, vừa là trách nhiệm. Nhỡ ốm đau thì được cộng đồng chia sẻ, còn khỏe mạnh thì thẻ BHYT xem như là lệ phí may mắn, là dịp để chung tay chia sẻ với những người không may”. Anh chia sẻ thêm rằng, mong các bậc phụ huynh thật sự quan tâm tham gia BHYT học sinh cho con em, chỉ 40.000 đồng/tháng/cháu. Nếu đủ điều kiện, tham gia 480.000 đồng/năm, chỉ cần tiết kiệm hơn 1.300 đồng/ngày là được, còn nếu chưa đủ tiền thì tham gia 240.000 đồng/6 tháng, thậm chí kẹt hơn nữa thì chia nhỏ ra thành 120.000 đồng/quý. Thiết nghĩ, đây là số tiền không lớn, ai thật sự quan tâm đến sức khỏe con em mình thì đều làm được - anh Hào quả quyết.

Bên cạnh nhân tố tích cực, còn không ít phụ huynh chưa nhận thức đầy đủ tính nhân văn của BHYT, chưa ý thức hết tính cộng đồng chia sẻ rủi ro, tham gia BHYT là được bảo vệ về mặt tài chính khi rủi ro không mong đợi xảy ra. Có phụ huynh tỏ ra thờ ơ, chẳng hạn phụ huynh cháu A Ri Nan, lớp 8, trường THCS Đăk Môn. Chị Y Tố Lan, chia sẻ trong áy náy: “Thời gian đầu chuyển tiếp thực hiện QĐ 861, gia đình chưa quan tâm tham gia BHYT học sinh cho các cháu, không may cháu A Ri Nan bị đau ruột thừa, đã phẫu thuật và điều trị, tốn 7,5 triệu đồng, tương đương số tiền gần 16 năm của một học sinh tham gia BHYT. Sau bài học này, gia đình tôi có 6 người đã tham gia toàn bộ BHYT học sinh và BHYT hộ gia đình. Thấy vậy, những người trong xóm tôi cũng đã tự giác tham gia BHYT đầy đủ cho con em và bản thân mình, tránh cảnh “mất bò mới lo làm chuồng”, phòng ngừa tổn thất tài chính khi không may bị ốm đau, tai nạn.

Thăm khám BHYT học sinh ở huyện Đăk Glei.

Theo Phó Giám đốc BHXH huyện Đăk Glei Nguyễn Vỹ Lưu, chuẩn bị vào năm học mới 2022 - 2023, tính đến tháng 8-2022, toàn huyện có khoảng 1.200 học sinh hết hạn thẻ BHYT, vì trước đây không đủ điều kiện đóng cả năm cho các cháu nên đã tham gia ngắn hạn và nay thẻ đến hạn đóng lại.

Để tuyên truyền, vận động phụ huynh tham gia BHYT liên tục cho các cháu, BHXH huyện đã chủ động tham mưu UBND huyện chỉ đạo thực hiện BHYT học sinh giai đoạn 2022 - 2025 trên địa bàn huyện. Đồng thời, tham mưu Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT huyện chỉ đạo triển khai tổng hợp các nhóm giải pháp đồng bộ, đan xen, giao BHXH huyện chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền, tiếp tục tạo chuyển biến nhận thức tích cực đối với phụ huynh và các cháu học sinh để thúc đẩy bao phủ 100% học sinh tham gia BHYT; chủ động phối hợp ngành y tế thực hiện tốt chất lượng khám chữa bệnh BHYT cho Nhân dân, trong đó có học sinh; các trường học quan tâm thực hiện tốt công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh.

Với sự vào cuộc quyết tâm của cả hệ thống chính trị trên địa bàn huyện, tin rằng, năm học mới 2022 - 2023, huyện Đăk Glei sẽ thực hiện thành công mục tiêu 100% học sinh tham gia BHYT.